Rood (bont) en blauw in Monschau

Pech voor de toerist is geluk voor de kanovaarder: veel regen geeft een mooie afvoer om het wildwatervaren te oefenen.
Ren?, Eric, Tobias en Guus vertrokken op zaterdag 28 mei 2006 richting Duitsland om de bovenloop van de Rur bij Monschau te bedwingen. De waterpeilen waren al weer aan het zakken, maar er was nog genoeg water voor een lekkere tocht. In Monschau ontmoetten we Leo en Sangita die in de omgeving op vakantie waren.

De tocht op de Rur

Het was regenachtig, nat, grijs en er was veel water, h??l veel water. In Monschau zelf is de Rur ingeklemd tussen steile oeverwanden en zijn er weinig uitstapmogelijkheden. Op enkele plaatsen valt het water in deze route over vaste stuwen heen. Met de afvoer die er nu doorheen stroomde gaf dit spectaculaire hoge bruisende staande golven, maar ook weinig marge voor foute manoevres. Op weg naar het beginpunt kwamen we nog een fikse waterval tegen, een stuw met een geleidelijke afdaling van ongeveer 10 m verval. Door de stroom was het een grote witte kolkende massa. Ren? zijn ogen begon te glinsteren, maar ik begon hem wel te knijpen. Moeten we hier door heen??
Bij het beginpunt (Klooster Reichenbach ) begon het gebruikelijke afladen, omkleden, pendelen en wachten op elkaar. Ondertussen kwamen enkele andere groepjes kanovaarders hier ook aan, waaronder ook een moeder & dochter en een groepje met oude, grijzende mannen. Als zij het kunnen, moeten wij het toch ook aankunnen? Het water zag er nog vriendelijk uit, met wat kleine stroomversnellingen en rotsen in een diep bebost dal. Spannend, maar niet gevaarlijk. Ons materiaal bleek overigens ook aan onderhoud toe: mijn helm was niet goed vast te maken en nadat het verroeste riempje (brandingvaren is daar debet aan) was losgeschoten helemaal onbruikbaar. Een fietshelm van Sangita/Yvonne was gelukkig een goede vervanging.

We vertrokken uiteindelijk om ongeveer 11:00 uur met onze tocht. Al snel kregen we wat lekkere hobbels, blokken en golven te verwerken. Dit ging nog goed en er waren ook genoeg stukjes keerwater om even bij elkaar uit te blazen. Bij het uitvaren kwam ik tegen een struik aan te hangen en ja hoor, de stroom kiepte me om. De eerste zwemmer! Snel uitstappen, kano leeg en weer instappen, maar het vastmaken van het spatzeil kostte het meeste werk en tijd. Om dan alweer snel na een stroomversnelling de controle te verliezen en bij de daaropvolgende blokken dwars en achterstevoren te gaan liggen. Weer nat! Gretver. En weer dat geklooi met het spatzeil. Bij de groep aangekomen met een natte Eric was het voor mij voor de derde keer raak. Volgens Ren? had Eric op dat moment te weinig snelheid, waardoor de stroming de baas over de kano wordt. Ik had echter sterk het gevoel heel weinig macht over de kano te hebben bij deze omstandigheden. E?n foute peddelslag, een ramkoers en een rotsblok die niet opzij wil en het is met je gebeurd, dan lig je om. Hier besloten Eric en Tobias ermee te kappen, het was voor Tobias te wild en te moeilijk (maar ik begon ??k sterk aan mijn kunnen te twijfelen). Maar eerst moest Tobias van de overkant gehaald worden. Met het touw werd een redding volgens het boekje uitgevoerd. Misschien was het op dat moment niet leuk om zo snel al terug te keren, maar achteraf was dat wel een heel verstandige beslissing (maar dat konden we toen nog niet weten?).

Wild water varen

Ik wilde het water me niet de baas laten worden, dan maar niet de mooie peddelslagen volgens het boekje, als ik maar op koers ?n boven bleef. Het gevoel kwam weer terug maar het was wel hard werken over een ruige wilde beek. Veel blokken achter elkaar met spuitende schuimende walsen en golven, af en toe tot je oksels door het opspattende water en vooral zorgen dat de boot de goede kant op gaat. Spectaculair, pittig en zwaar! Toch nog een keer omver gegaan. De houding uit het boekje (op de rug en benen naar voren) is moeilijk te combineren met het vasthouden van de peddel ?n kano. Bij de pogingen om zelf de boot te bergen ben ik diverse keren onderuit en ondersteboven gegaan.
De kano kwam tenslotte muurvast tussen rotsblokken te zitten op een ontoegankelijk stuk. Met een touw werd de kano uiteindelijk vlotgetrokken.
Op deze plek hadden als middeleeuwse ridders verklede Duitsers hun kamp opgeslagen en waren druk bezig met onderlinge vechtpartijen met zwaard, bijl en goedendag. Belachelijke hobby natuurlijk, maar wij zagen er minstens zo belachelijk uit, sleurend aan een gezonken kano.
Bovengenoemde waterval die eerst zo spectaculair er uit zag werd nu zonder al te veel problemen genomen.

Monschau in (en weer uit?)

Nog een paar fikse stuwen en spuitende walsen en daar zaten we in Monschau, in het kolkende water, omringd door hoge kademuren. Door een klein foutje ging Ren? om. Vanwege de hoge waterstand waren er nergens keerwateren en moest hij uiteindelijk de kano laten gaan. Met veel moeite en hulp van collega kanovaarders kon hij de bemuurde bedding uitkomen.
Leo, Sangita en Guus bleven over en gingen achter de kano aan. Bij het ?blauwe hotel? dacht ik de dobberende kano via de kant beter te pakken te krijgen, maar intussen was deze toch verder gedreven. Na langdurig geworstel met het spatzeil gaf hij het op en ging via de straten langs het water verder om een helpende hand te bieden. In zijn rubberpakje en schortje liep hij druipend tussen het winkelend publiek door op zoek naar een kano.
Intussen waren Leo en Sangita al uit het water. Een stevige stuw met een fikse wals aan het eind van het dorp betekende het eind van dit traject. Leo was al eerder hoog en droog op een betonblok vast komen te zitten. Bij het afvaren ging het mis en moest hij nog een stuk zwemmen. Verontrust door het geluid van de stuw besloot hij hier het water te verlaten.
Sangita had nog wel de peddel van Ren? teruggevonden en aan de kant gemikt, maar de boot van Ren? moesten ze laten gaan. Voor de stuw had ze een boomtak beetgepakt, maar was daarbij haar eigen peddel verloren. Zonder peddel zo?n stuw af leek haar niet wat en klimmend aan haar fingerspitzen tegen de steile muur lukte het haar aan de kant te komen. Beide lege kano?s bleven keurig onder aan de stuw in een keerwater liggen.

Bij de brug over de stuw troffen we elkaar weer, een beetje ?shaken and stirred?, maar ook vol adrenaline van de kick. Dit was voor ons net iets te veel van het goede. Een ander groepje kanovaarders ging even later echter zonder problemen dezelfde stuw af.

Groot alarm in Monschau

Wat zou er aan de hand zijn? De een na de andere politie-, brandweer en ziekenwagen scheurde met gillende sirenes en zwaailichten aan langs ons heen de rivier af, in totaal wel een stuk of tien. Wat zou er aan de hand zijn? Alles was uit de kast gehaald, blijkbaar om een verdrinkende kanovaarder te redden? Oeps? zou dat met ons te maken hebben?

Na de zesde ladderwagen toch maar eens eentje aangehouden en onze situatie uitgelegd. Ons groepje was in ieder geval compleet, wijzend naar Ren? die net rustig kwam aanlopen na een wandelingetje door de stad. Alleen zijn kano is nu op weg naar zee. Toch bleven de brandweermannen doorzoeken omdat de meldingen niet overeenkwamen. Een veilig gevoel, en goede oefening is nooit weg, toch?Toch besloten we de laatste kilometers maar te lopen. Stand van zaken: ??n vermiste kano met reddingstouw en peddel, wat zere plekken op uitstekende delen (Guus zijn kin, Ren? zijn kont) en natuurlijk een nat pak. Maar wel sterke verhalen en een enorme kick
En onverwacht vonden we beneden naast de rivier toch nog de boot van Ren? terug. Het reddingstouw lag nog in Monschau om een steen midden in de rivier gewikkeld, maar het lukte mij om ook deze uiteindelijk met een tak en een ander touw los te trekken. Uiteindelijk bleef de materi?le schade dus beperkt tot een peddel.

Leerpunten

Bij dergelijke afvoeren (65-70 cm peilschaal brug Monschau) is het beter (indien mogelijk) het traject voor te verkennen. Je moet wel goed weten waar de moeilijke punten zijn en wat je daar moet doen, dit kun je op het water zelf minder goed zien.
Tot aan Monschau (Reichenbach-Monschau) is het goed maar soms pittig varen. Daarna (vanaf de camping ten oosten van Monschau) is het ook nog erg leuk en goed te doen, zeker met iets minder water.
In Monschau kun je er bijna niet uitkomen en er zijn een paar moeilijke punten. Als het fout gaat is er weinig ruimte om weer goed (op) weg te komen.
Als er iemand moet uitstappen, wordt het groepje steeds kleiner en wordt het steeds moeilijker om elkaar in de gaten te houden en te helpen als er problemen zijn.
Weet waar je grenzen liggen en wat je kan. Hoge afvoeren zijn spectaculair, maar geven ook weinig marge voor foute manoevres. Kanovaren moet ook vooral leuk blijven en dat is het niet als je te vaak om gaat.

Kijk voor foto?s ook naar het verslag van de Batavieren uit Nijmegen die de Bovenrur ook voeren op 27 en 28 mei 2006. (wildwater / tochtverslagen / Bovenrur )